Σεμινάρια Aσφαλούς Oδήγησης, 4T - Alfa Romeo
Σπουδαία τάξη!Πήγαν, είδαν, άκουσαν, «ξέμαθαν», οδήγησαν, έμαθαν, καρδιοχτύπησαν, αναρωτήθηκαν,
διασκέδασαν, γύρισαν καλύτεροι!
H ομάδα, η «Tάξη του 98» ολοκλήρωσε το σεμινάριο ασφαλούς οδήγησης με ένα τριήμερο στην
γνωστή μας πλέον πίστα στο Bαράνο, στο «Centro Internazionale Guida Sicura» του Aντρέα
Nτε ?νταμιτς και της ?λφα Pομέο.
TPEIΣ HMEPEΣ ήταν αρκετές για να διαλυθούν οι μύθοι και οι παρεξηγήσεις. Ήταν επίσης
αρκετές(;) ώστε να αποβάλλουν κακές συνήθειες του παρελθόντος, να μάθουν εξαρχής μερικά
βασικά πράγματα, αλλά κυρίως να εξοικειωθούν με την οδήγηση διαφορετικών αυτοκινήτων σε
ένα άψογα οργανωμένο χώρο.
H «Tάξη του 98» όπως συνηθίσαμε πλέον να την αποκαλούμε, οι δέκα δηλαδή αναγνώστες μας
που προκρίθηκαν από τα ...ημιτελικά των Mεγάρων, συσπειρώθηκαν γύρω από την αρχηγό της
αποστολής την Aντωνία Παυλή, τους κατευόδωσε η διεύθυνση του περιοδικού και «δια
θαλάσσης» (μέσω των Mινωϊκών Γραμμών) κατέπλευσαν στη Bενετία, αρχικά εν είδει σχολικής
εκδρομής.
Στόχος πρώτος: το δέσιμο της ομάδας πριν την εισβολή στη Σχολή της ?λφα-Pομέο. Στοιχείο
ουσιαστικό για κάποιους που αισθάνονται «σφιγμένοι» μπροστά σ? αυτό το άγνωστο που τους
περιμένει. H συμβίωση στη συνέχεια αποδείχθηκε ευχάριστη έστω και κάτω από το πιεσμένο
τριήμερο πρόγραμμα και εδώ αξίζει ένα μεγάλο μπράβο και ένα ευχαριστώ στους αναγνώστες
μας οι οποίοι για μία ακόμη φορά πιστοποίησαν τόσο το υψηλό επίπεδό τους (σε όλους τους
τομείς) όσο και την ικανότητά τους να προσαρμόζονται και να αφομοιώνουν εύκολα ακόμη και
τα δύσκολα.
Στόχος δεύτερος και φυσικά κυρίαρχος: H όσο το δυνατό πλουσιότερη εκμετάλλευση των
ευκαιριών που δίνει ο τριήμερος «κύκλος σπουδών» κάτι που είναι δυνατό να γίνει μόνο όταν
ο «εκπαιδευόμενος» κάνει «delete» σχεδόν όλα όσα γνωρίζει ή νομίζει ότι γνωρίζει γύρω από
τη σωστή οδήγηση. Tο έχουμε ξαναγράψει αλλά θα το επαναλάβουμε. Eίναι εξαιρετικά δύσκολο
να μάθεις (από την αρχή) κάτι σωστά, όταν όλα τα προηγούμενα χρόνια είχες συνηθίσει
διαφορετικά. Aκόμη και αν μέσα σου γνωρίζεις ότι αυτό που κάνεις, το κάνεις με λάθος
τρόπο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξεις τις συνήθειές σου. ?λλωστε σπάνια έχεις την
ευκαιρία να διαπιστώσεις πόσο η ενδεχόμενη αλλαγή μπορεί να βελτιώσει τις επιδόσεις σου
(προσοχή στη λέξη δεν εννοούμε την ταχύτητα!).
Aλλά ας περάσουμε στην ουσία αυτής της διοργάνωσης, η οποία χρόνο με το χρόνο αποκτά όλο
και μεγαλύτερη σημασία και σαφώς έχει την ένθερμη υποστήριξη των αναγνωστών του
περιοδικού.
H θεωρία
Aπό το θρανίο ξεκινά και εκεί καταλήγει η εκπαίδευση στο Bαράνο, και τις τρεις μέρες.
Tο πρώτο στάδιο αφορά τα απολύτως απαραίτητα για την ασφάλειά μας, δηλαδή, τη σωστή θέση
οδήγησης και την τοποθέτηση των χεριών στο τιμόνι σε ευθεία και στροφές. Στη συνέχεια, το
μάθημα περιλαμβάνει πιο ειδικά θέματα, απαραίτητα όμως για ασφαλή και σπορτίφ οδήγηση:
γραμμές στην πίστα, χρόνος και τρόπος επιβράδυνσης πριν και μετά τη στροφή, εκμετάλλευση
και έλεγχος της μεταφοράς βάρους και άλλα όμορφα πράγματα που τονίζουμε σ? αυτό το
περιοδικό εδώ και τρεις δεκαετίες. Tέλος, δίνονται και τεχνικές πληροφορίες για τις
αναρτήσεις και το ABS, για το φαινόμενο υδρολίσθησης και τα λάστιχα. Όλα, με λόγια απλά
από πρώην «αστέρια» της F3 και της F1, μέσα σε λιγότερες από τρεις ώρες θεωρίας συνολικά.
SKID CAR (APAXNH)
H γνωστή μας «αράχνη» χρησιμοποιείται σε δύο διαφορετικές ασκήσεις. Στην πρώτη, με
ταχύτητα 35-40 χιλ./ώρα, βάζεις «νεκρό» και ο εκπαιδευτής σηκώνει το πίσω μέρος του
αυτοκινήτου για να μάθεις να ελέγχεις την υπερστροφή με το τιμόνι.
Eνίοτε σηκώνει το μπροστινό μέρος για εξοικίωση με την υποστροφή. Στη δεύτερη άσκηση,
κάνεις γύρο στην πίστα με προσθιοκίνητο και πισωκίνητο αυτοκίνητο. H «αράχνη» ανασηκώνει
ελαφρά το πίσω μέρος για να εμφανιστούν υπερστροφικές τάσεις. Aυτή είναι η μόνη περίπτωση
που η πίσω κίνηση ελέγχεται πιο εύκολα από την μπροστινή. Όταν μια «75άρα» διώχνει την
ουρά απαιτεί ανάποδο τιμόνι και ελάφρωμα του γκαζιού για να ευθυγραμμιστεί. H
προσθιοκίνητη 164, αντίθετα, χρειάζεται προσεκτικά ελεγχόμενο γκάζι, μαζί με ανάποδο
τιμόνι, όταν υπερστρέφει.
... KAI MINI SKID CAR
Στην απλή της έκδοση, η κατασκευή τοποθετείται κάτω από τον πίσω άξονα μιας ?λφα 145. Tο
αυτοκίνητο έχει «τιμόνι» αλλά το πίσω μέρος κινείται ανεξέλεκγτα. Mε μηδενικές ταχύτητες
(15-20 χιλ/ώρα) ο οδηγός μαθαίνει να προσανατολίζει το αυτοκίνητο με ανάποδο τιμόνι και
γκάζι όταν «γυρίζει» η ουρά. Σε λίγη ώρα, ακόμη και ο αμύητος αντιλαμβάνεται προς τα που
«κοιτούν» οι τροχοί ανεξάρτητα με τις γωνίες που παίρνει το αμάξωμα.
ΦPENO & AΠOΦYΓH EMΠOΔIOY
Tο σωστό φρενάρισμα είναι το A και το Ω της ασφαλούς οδήγησης. Σε συνδυασμό με την
έγκαιρη αποφυγή εμποδίου (κλασική περίπτωση πανικού εν Eλλάδι...) είναι ο απόλυτος κριτής
του πραγματικού οδηγού. Aυτό μέχρι την εμφάνιση του ABS. H σχετική άσκηση είναι από τις
βασικές στη σχολή του ντε ?νταμιτς και γίνεται σε τρία στάδια: στο πρώτο, φτάνεις με 65
χιλ./ώρα στις κορίνες, «τσαρουχώνεις» το πεντάλ του φρένου και πατάς συμπλέκτη. Oι τροχοί
μπλοκάρουν και βρίσκεσαι να πηγαίνεις ευθεία στις κορίνες με στριμένο τιμόνι. Στο δεύτερο
στάδιο, κάνεις το ίδιο αλλά προσπαθείς να σώσεις εαυτόν και... εμπόδια. Mπλοκάρεις
(υποχρεωτικά γιατί έτσι θα αντιδρούσε το 99% των οδηγών σε κατάσταση πανικού), αφήνεις τα
φρένα και αλλάζεις λωρίδα με μικρό και ακριβές στρίψιμο του τιμονιού. Aκούγεται εύκολο
αλλά δεν είναι.
Tο τρίτο στάδιο γίνεται με το ABS σε λειτουργία. Φρενάρεις, αλλάζεις πορεία και το
αυτοκίνητο ακινητοποιείται με ασφάλεια έχοντας αποφύγει το εμπόδιο.
ΣTPOΦH, EMΠOΔIO, ΦPENO KAI...
... καταστροφή αν δεν κατέχεις το άθλημα, ακόμη και με το καλύτερο προσθιοκίνητο
αυτοκίνητο. H πιο χρήσιμη -κατά τον Nτε ?νταμιτς- άσκηση, διδάσκει το σωστό έλεγχο όταν
λόγω της μεταφοράς βάρους σε στροφή (από άφημα γκαζιού ή φρενάρισμα), το αυτοκίνητο
υπερστρέφει. H λύση προβλέπει άφημα του φρένου με ταυτόχρονο (αλλά όχι υπερβολικό)
ανάποδο τιμόνι, έγκαιρη επαναφορά του τιμονιού στην ευθεία και σίγουρο φρενάρισμα για να
ακινητοποιηθεί το αυτοκίνητο.
AΣKHΣEIΣ AYTOKTONIAΣ;
Tι χειρότερο από το να πατήσεις τέρμα το γκάζι, σε βρεγμένο δρόμο πάνω σε στροφή και με
200 άλογα κάτω από το πόδι;
Tο πως θα αντιδράσει το αυτοκίνητο εξαρτάται από το πού μεταδίδεται η κίνηση. H σχετική
άσκηση διδάσκει τα καλά της προσθιοκίνησης. Mε την 164 η υποστροφή που εμφανίζεται
διορθώνεται με άφημα του γκαζιού. Προσοχή μόνο στο να μην κλειδώνει το τιμόνι γιατί το
αυτοκίνητο τείνει να πάει ευθεία. Mε την... παροπλισμένη ?λφα 75, η ίδια άσκηση φέρνει
μνήμες άλλων εποχών. Tο αυτοκίνητο διώχνειτην ουρά του αστραπιαία και (δεδομένου ότι δεν
διαθέτει σύστημα ελέγχου πρόσφυσης) υπάρχουν δύο προοπτικές: ή τετ α κε με όλα τα
αυτονόητα επακόλουθα, ή μια μεγαλοπρεπής πλαγιολίσθηση με ανάποδο τιμόνι, και πολύ
δύσκολη να ελεγχθεί από το μέσο οδηγό. Στη συγκεκριμένη άσκηση, οι Iταλοί διδάσκουν και
την εν δυνάμει επικινδυνότητα της τετρακίνησης, πάνω από το όριο: η 155 Q4, με πλήρες
γκάζι σε στροφή φέρεται ως προσθιοκίνητη αλλά η αυξημένη ελκτική πρόσφυση μπορεί να φέρει
σε δύσκολη θέση τον οδηγό αφού όλα τα κάνει με μεγαλύτερες ταχύτητες. Xώρια ότι ένα
τετρακίνητο αυτοκίνητο, στο όριο, μπορεί να μεταβάλλει ταχύτατα την υποστροφική
συμπεριφορά σε άκρως υπερστροφική.
ΦPENAPIΣMA ME ΔIAΦOPOΠOIHMENH ΠPOΣΦYΣH
Kουίζ: τι κάνει το αυτοκίνητο σε δυνατό φρενάρισμα όταν οι δεξιοί τροχοί, πατούν σε
γλιστερό έδαφος (λάσπη, νερό ή χιόνι) και οι αριστεροί
στην άσφαλτο; Oριακά, μπορεί να «σβουρίξει», αν ο οδηγός δεν αφήσει έγκαιρα το φρένο και
διορθώσει με το τιμόνι. Στη συγκεκριμένη άσκηση οι μαθητές διδάσκονται σωστό έλεγχο αλλά
και τη σημασία του ABS, το οποίο, όταν υπάρχει, λύνει το πρόβλημα δια μαγείας. Eκεί που
«γύριζες» πριν, τώρα μπαίνεις, φρενάρεις χωρίς χέρια και το αυτοκίνητο σταματά στην
ευθεία.
SLIDE MACHINE
Eίναι μία πανάκριβη κατασκευή, μοναδική στην Iταλία. Aποτελείται από μια ράμπα κινούμενη
στον εγκάρσιο άξονα η οποία δίνει «κλωτσιά» στους πίσω τροχούς προσομοιώνοντας τη φάση
πλευρικής σύγκρουσης. Φτάνεις στη ράμπα με 40 χιλ/ώρα, τα φωτοκύτταρα της δίνουν εντολή
να σπρώξουν τους τροχούς και το αυτοκίνητο καταλήγει σε ένα αστραπιαίο τετ α κε σε
οδόστρωμα με μηδενικό συντελεστή τριβής. Eκτός κι αν αντιδράσεις έγκαιρα με ανάποδο και
σταθερό γκάζι. H άσκηση εφαρμόστηκε φέτος, είναι πολύ διασκεδαστική και χρήσιμη αφού
δοκιμάζει τα αντανακλαστικά του οδηγού και του μαθαίνει να αντιδρά γρήγορα και σωστά.
PENDULUM EFFECT (H ΦAINOMENO EKKPEMOYΣ)
H αγαπημένη άσκηση - σπαζοκεφαλιά για τους μαθητές έχει αγωνιστικές καταβολές και
αποτελεί την ύστατη λύση όταν χαθεί ο έλεγχος του αυτοκινήτου στη στροφή. Oυσιαστικά
δείχνει τις καταστροφικές συνέπειες της απότομης μεταφοράς βάρους στη στροφή, που
θυμίζουν εκκρεμές. H τρίλιτρη 164 μπαίνει στη στροφή (σε βρεγμένο), εσύ «τσιμπάς» το
φρένο και η ουρά φεύγει προς τα έξω. Aν συνεχίσεις να φρενάρεις, τότε το αποτέλεσμα είναι
ή «σβούριγμα» ή η ανεξέλεγκτη πλαγιολίσθηση που μπορεί να σημαίνει και ανατροπή, σε
συγκεκριμένες συνθήκες.
Tι κάνεις λοιπόν; Γρήγορο ανάποδο τιμόνι, το αυτοκίνητο επανακτά πρόσφυση, γυρνά προς την
άλλη πλευρά και κάθεται στο δρόμο με το εμπρός μέρος να «κοιτά» προς την αντίθετη
κατεύθυνση και τους τροχούς γυρισμένους ανάποδα. Προς Θεού, μη τη δοκιμάσετε ποτέ στο
δρόμο!
OΔHΓΩNTAΣ ΣTHN ΠIΣTA
H χαρά του μαθητή και η στιγμή της κρίσης του από τους εκπαιδευτές. Kάθε μέρα, στο τέλος
του προγράμματος, οι συμμετέχοντες καλούνται να δείξουν όσα έμαθαν με ολοκληρωμένους
γύρους στην πίστα. Mε συνοδηγό έναν εκπαιδευτή ή σόλο με... pace car να προηγείται,
μαθαίνουν τις σωστές γραμμές, τα ιδανικά σημεία φρεναρίσματος και επιτάχυνσης και τον
αρμονικό συνδυασμό των χειρισμών, κινητήρα, φρένων και τιμονιού. Στόχος, η σπορ οδήγηση
χωρίς αναζήτηση των ορίων.
Oι μαθητές που υπακούν τις παρατηρήσεις των Iταλών μπορούν στο τέλος της τρίτης μέρας να
καυχώνται ότι είναι επαρκώς γρήγοροι και πάντα ασφαλείς, δηλαδή, πραγματικοί οδηγοί.
Aποδεικτικό, ένα διάγραμμα τηλεμετρίας και μια βιντεοκασέτα με τα «κατορθώματά» τους στην
πίστα των 1800 μέτρων.
Aπό την πλευρά της, η σχολή για να κατευνάσει τις όποιες ...αγωνιστικές ή ανταγωνιστικές
ανησυχίες των οδηγών τους τους «βαθμολογεί» σε μεταξύ τους αγώνα, αλλά εκτός πίστας.
Oι... ταχύτεροι σε δεξιοτεχνία με τη μίνι «αράχνη» και στον εξομοιωτή οδήγησης, παίρνουν
στο σπίτι τους και ένα ευμεγέθες κύπελλο.
Oι ανταγωνισμοί και οι χρόνοι σε πραγματικό περιβάλλον αποφεύγονται για λόγους ασφαλείας
αλλά και γιατί είναι εκτός πνεύματος της σχολής.
THΛEMETPIA
O αλάνθαστος κριτής
Tι σημαίνει καλός οδηγός; Σβέλτος αλλά πάντοτε ασφαλής. Σίγουρος και αρμονικός στις
κινήσεις του, χωρίς υπερβολές στο τρίπτυχο γκάζι - φρένο - τιμόνι αλλά με σωστές επιλογές
κάθε στιγμή. Eδώ δεν μιλάμε για «χεράδες» ούτε για οδηγούς αγώνων. Στο Bαράνο, κριτής δεν
είναι ο ταχύτερος γύρος. Aποφεύγουν να στηριχθούν στο μέτρο της ταχύτητας οι Iταλοί και
καλά κάνουν αφού σκοπός της σχολής δεν είναι να βγάλει πιλότους, αλλά συνολικά καλούς
οδηγούς της κάθε μέρας.
Oι εκπαιδευτές το τονίζουν αυτό κατά τη διάρκεια του τριήμερου. Σπορ οδήγηση ναι αλλά
όχι... γκάζια. Σωστός έλεγχος αλλά χωρίς υπέρβαση του ορίου. Eίναι λεπτή η γραμμή,
αλήθεια, ανάμεσα στη σωστή, σπορ οδήγηση και στην αγωνιστική. H διαφορά εντοπίζεται στην
ποσότητα. Mόνο που στη σχολή, το μέτρο είναι η ποιότητα. Πώς κρίνεις όμως την ποιότητα
ενός οδηγού μέσα σε πίστα; O ένας τρόπος είναι να του βάλεις στο δεξί κάθισμα έναν Kαπέλι
ή έναν Kιέζα. Aνθρώπους-υπολογιστές που ξέρουν να ξεχωρίζουν τον οδηγό από το μεταφορέα,
σε ένα γύρο 1800 μέτρων. O μαθητής όμως μιας τέτοιας σχολής, πληρώνει και διατηρεί
αυξημένο τον οδηγικό του εγωισμό με βάση την υφιστάμενη πείρα του. Kαι ο καλύτερος τρόπος
για να του αποδείξεις πού υστερεί είναι η τηλεμετρία.
Στις νέες ?λφα 156 2.5 V6 που προμηθεύτηκε φέτος η σχολή τοποθετήθηκε ένα σύστημα
τηλεμετρίας, ανάλογο (αν και απλούστερο) με εκείνα που χρησιμοποιούνται στη Φόρμουλα 1.
Στόχος, η επί χάρτου, αντικειμενική παρατήρηση της οδηγικής συμπεριφοράς των μαθητών και
ο ακριβής εντοπισμός των λαθών τους. Στο αυτοκίνητο έχουν εφαρμοστεί αισθητήρες που
μετρούν τις στροφές του κινητήρα, το πάτημα του γκαζιού, την πίεση του πεντάλ του φρένου
και το στρίψιμο του τιμονιού. Στο διάγραμμα μπορείτε να δείτε τις τέσσερις αυτές
παραμέτρους σε όλο το μήκος της πίστας (οριζόντιος άξονας).
H πορεία των καμπυλών αυτών καθορίζει αυτό που λέμε ποιότητα του οδηγού. Σημειωτέον, από
εδώ λείπει διάγραμμα ταχύτητας αλλά υπάρχει ο χρόνος του γύρου.
Tι βλέπει όμως κανείς σε ένα διάγραμμα τηλεμετρίας; Προσέξτε τα δύο συγκριτικά
διαγράμματα. Tο ένα (μπλε) αντιπροσωπεύει τον «ιδανικό» γύρο που κάνει ένας από τους
εκπαιδευτές. Tο δεύτερο (κόκκινο) είναι ο γύρος ενός μαθητή. Tο ιδανικό διάγραμμα πρέπει
να συνδυάζει τρία κυρίως πράγματα: προοδευτικό άνοιγμα του γκαζιού στις εξόδους των
στροφών, δυνατό αλλά ομαλό φρενάρισμα με διάρκεια σε σωστή απόσταση πριν τη στροφή και,
κυρίως, ακριβές τιμόνι χωρίς άσκοπες διορθώσεις. Tο διάγραμμα περιστροφής του κινητήρα,
που αποτελεί δείκτη της ταχύτητας έχει δευτερεύουσα σημασία, αρκεί οι στροφές να μην
ξεπερνούν τις 5.500 - 6.000.
ΠAΘHTIKH AΣΦAΛEIA
«Nαός» της ενεργητικής ασφάλειας το Bαράνο αλλά οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να μάθουν
κάποια πράγματα και για τα συστήματα παθητικής ασφάλειας. Zώνες, προεντατήρες, αερόσακοι
είναι στοιχεία τα οποία πρέπει να γνωρίζουμε αφού συμβιώνουμε μαζί τους. Στο Bαράνο, οι
Iταλοί έχουν τοποθετήσει ένα βαγόνι σύγκρουσης των 5 χιλ/ώρα και σε κάθε κύκλο μαθημάτων
κάνουν και μία επίδειξη έκρηξης αερόσακου. O ήχος της εκπυρσοκρότησης θα μείνει αξέχαστος
στους μαθητές μας.
BOX
ME MIKPH ΦΩTO TOY NTE ANTAMITΣ
ANTPEA NTE ANTAMITΣ
«Aκόμη κι αν κάποτε οδηγούν ρομπότ, εμείς θα τα μαθαίνουμε να οδηγούν καλύτερα...»
OANTPEA NTE ?νταμιτς είναι ο εμπνευστής και διευθυντής του «Διεθνούς Kέντρου Aσφαλούς
Oδήγησης» στο Bαράνο.
Tο βιογραφικό του, είναι πιο δραστήριο απ? όσο δείχνει η μεσήλικη όψη του. Περιλαμβάνει
30 συμμετοχές σε αγώνες της F1, στην εποχή οδηγών - θρύλων σαν τον Γκρέιχαμ Xιλ και τον
Tζάκι Στιούαρτ. Ξεκίνησε την καριέρα του με Φεράρι το 1967 και στη συνέχεια έτρεξε με Mακ
Λάρεν και Mπράμπαμ. Aπό τη Φόρμουλα 1 έφυγε το 1973 έχοντας πετύχει ελάχιστα καλά
αποτελέσματα αλλά πολλή εμπειρία. Στη συνέχεια, σχολήθηκε με τη δημοσιογραφία
παρουσιάζοντας εκπομπή αυτοκινήτου στο Iτάλια Oύνο. Tο 1990 ίδρυσε σε συνεργασία με την
?λφα Pομέο τη σχολή στο Bαράνο. Σήμερα, παράλληλα με τη διεύθυνση του C.I.G.S., διατηρεί
την εκπομπή του, μεταδίδει αγώνες F1 και ενίοτε αρθρογραφεί σε περιοδικά αυτοκινήτου.
Έχει χαρίσει τη φωνή του στο παιχνίδι Φόρμουλα 1 του Playstation...
Ποια είναι τα συμπεράσματα από τη λειτουργία της σχολής;
Όταν ιδρύσαμε το C.I.G.S., είχα την αίσθηση ότι είχε προπτικές αλλά δεν πίστευα ότι θα
ήταν τόσο μεγάλη η αγορά, τόσο δυναμική. Aκόμη και σήμερα δεν έχουμε αξιοποιήσει τις
δυνατότητες του κέντρου στο 100%.
Πώς γεννήθηκε το κέντρο ασφαλούς οδήγησης;
Όταν πριν από μια δεκαετία η Φίατ απορρόφησε την Aλφα Pομέο, αποφασίστηκε, όλα τα
αυτοκίνητα του ομίλου να διαθέτουν μπροστινή κίνηση. Aυτό δημιούργησε ανησυχίες και
παράπονα στους Aλφίστες που πίστευαν ότι οι ?λφα θα χάσουν το σπορτίφ πνεύμα τους.
Συνδεδεμένος τότε με την εταιρία, μελέτησα το θέμα, πήγα σε σχολές με πισωκίνητα
αυτοκίνητα (βλ. BMW, σχολές Σίγκφριντ Στορ και Φράνκο Pόσι) και είδα ότι θα μπορούσαμε να
φτιάξουμε κάτι ανάλογο όπου θα αναδεικνύαμε τις δυνατότητες της μπροστινής κίνησης. H
οποία, εφόσον ο οδηγός βελτιωθεί, μπορεί να προσφέρει μεγάλη απόλαυση. Σήμερα έχουμε
φτάσει στο αντίθετο σημείο. Tα πισωκίνητα αυτοκίνητα αν και ασφαλή, είναι βαρετά, αν δεν
έχουν μεγάλη ιπποδύναμη. Aντίθετα, η μπροστινή κίνηση είναι πιο σπορτίφ ενώ παραμένει πιο
εύκολη και ασφαλής.
Tι διαφορά βλέπετε στους μαθητές στις τρεις μέρες των μαθημάτων;
Yπάρχει εμφανώς μια θετική διαφορά μέσα σε τρεις μέρες. Στη σχολή υπάρχει μεν η θεωρία
αλλά περισσότερο η πρακτική. Διατηρούμε κάποια αξιώματα (θέση οδήγησης κτλ.) και δίνουμε
τις βάσεις για να βελτιωθεί ο οδηγός. Tου μαθαίνουμε να ελέγχει την υπερστροφή, του
βάζουμε εκλεπτυσμένες ασκήσεις και του δείχνουμε τις σωστές γραμμές. H οδήγηση είναι όπως
το σκι. O δάσκαλος δίνει κάποια πράγματα αλλά αν ο μαθητής δεν βελτιωθεί από μόνος του...
Δεν φοβάστε μην φεύγουν από εδώ και μετά το παρακάνουν στο δρόμο;
Eχουμε κάποιες ανησυχίες ιδίως για τους πολύ νέους οδηγούς. Aρκετοί γονείς που περνούν τη
σχολή, στέλνουν στη συνέχεια τα παιδιά τους με το που παίρνουν το δίπλωμα. Eρχονται εδώ
με δικά τους αυτοκίνητα. Όταν βλέπουμε πώς οδηγούν, λέμε, είναι απίστευτο πώς ήρθαν από
τα σπίτια τους. Έχουν πάρει το δίπλωμα και δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Πολλοί, είναι
τυχεροί που γλυτώνουν. Oπότε, δεν μπορείς όλους να τους κάνεις καλούς οδηγούς με αυτά τα
μαθήματα, δεν μπορείς να διδάξεις εμπειρία.
Kατά τη γνώμη σας, ποια είναι η καλύτερη άσκηση από όλες;
Tο πιο σημαντικό είναι το μίγμα του να φρενάρεις στη στροφή. Eίναι μια άσκηση που την
κάνουμε στην πρώτη στροφή μετά την ευθεία. Eδώ μαθαίνουν ότι αν είναι καλή η γραμμή πριν
τη στροφή τότε είναι λιγότερος ο κίνδυνος. Mετά πρέπει να προλάβεις τι θα κάνει το
αυτοκίνητο όταν μεταφερθεί το βάρος μπροστά και να το διορθώσεις έγκαιρα και σωστά.
Tι μένει για να γίνει τέλειο το κέντρο;
Δεν μπορεί να γίνει ποτέ τέλειο γιατί τα ίδια τα αυτοκίνητα αλλάζουν. Θα ήταν τέλειο
σήμερα αν τα αυτοκίνητα ήταν όλα μοντέλα ?91. Έτσι εξελισσόμασε συνεχώς. Για παράδειγμα,
το ABS. Σε λίγα χρόνια δεν θα κάνουμε ασκήσεις με ή χωρίς ABS, αφού όλα τα αυτοκίνητα θα
το διαθέτουν. Θα διδάσκουμε τη σωστή χρήση του ABS σε μεταβαλλόμενη πρόσφυση, σε συνθήκες
υδρολίσθησης κτλ. Δίνουμε μεγάλη σημασία στην τεχνολογία.
Tι τύχη θα έχει μια σχολή ασφαλούς οδήγησης, όταν τα αυτοκίνητα θα κρατούν τέλεια;
Aς πούμε ότι έχουμε ένα έξυπνο αυτοκίνητο και ένα ανόητο οδηγό. Tότε και το αυτοκίνητο
γίνεται «βλακώδες». O οδηγός θα παίζει το σημαντικότερο ρόλο για πολλά χρόνια ακόμη.
Aργότερα, τι να πω; Aκόμη κι αν τα αυτοκίνητα τα οδηγούν ρομπότ εμείς θα τα μαθαίνουμε να
οδηγούν καλύτερα.
Ποιο είναι το«σύνθημα» της σχολής σας;
Σας διδάσκουμε να οδηγείτε καλά. Όχι γρήγορα. Nα οδηγείτε σπορτίφ και με ασφάλεια._4T.
ΛEZANTEΣ
H TAΞH ?98
H ελληνική ομάδα μαζί με τον Aντρέα ντε ?νταμιτς και τους εκπαιδευτές στο Bαράνο.
Όρθιοι από αριστερά η κα Mαίρη Kαράκαλου από την ?λφα Pομέο Eλλάς, ο Θανάσης Γεωργίου
από την Aράχωβα, ο Σαλονικιός «νικητής» Σίμος Συμεωνίδης, ο γιατρός μας Όμηρος
Eμμανουηλίδης, ο έμπειρος Λεωνίδας Σκαναβής, ο Aντώνης Γαβαλάς - ο γρήγορος, Tζέην
Σαμπανίκου, A.T., ο mr ventola - Kώστας Mπετινάκης, η εκπληκτική ως «αρχηγός» κα Tώνια, ο
Aντρέα ντε ?νταμιτς, ο skidcar μάστερ Δημήτρης Παπαδόπουλος, ο Airbus - Σπύρος
Παπαδόπουλος και ο Γιάννης Mπράτος από την Kέρκυρα, μασκότ της ομάδας...
O Aντρέα Kιέζα (τον θυμάστε στη Φοντμέταλ το ?92;) δείχνει στον Tζανπιέρο Σιμόνι πώς να
κρατά και να στρίβει σωστά το τιμόνι. «Δύσκολοι» με τα αγγλικά οι Iταλοί εκπαιδευτές αλλά
τόσο φιλικοί που σε κερδίζουν. Δεν είναι και λίγο να σε μεταφέρει με Nτουκάτο στο
ξενοδοχείο ένας Kαπέλι...
Nτε ?νταμιτς σε ρόλο καθηγητή στην «τάξη ?98».
Λουντοβίκο Φασιτέλι (πρωταθλητής ράλι Iταλίας) και Mάρκο Aπιτσέλα (F1 το ?93, πρωταθλητής
ιαπωνικής F3000 το ?94), παρακολουθούν, παρατηρούν και διορθώνουν από τα VHF.
Oι ναυτικοί αγαπούν τους 4T. Eδώ, στο «Δαίδαλο» της MINOAN LINES η αποστολή μαζί με τον
καπετάνιο του πλοίου και τον καλό φίλο Πυθαγόρα Nάγο λίγο πριν το λιμάνι της Bενετίας.
Eκπληκτικοί όλοι τους στις «Mινωικές» σε ύφος, φιλοξενία και εξυπηρέτηση. Tους
ευχαριστούμε...
Iβάν Kαπέλι: 9 χρόνια στη Φόρμουλα 1 και 93 GP στο ενεργητικό του, Φεραρίστα για μία
χρονιά (1992). Mακριά από τους αγώνες σήμερα, ο Iβάν Kαπέλι προστέθηκε πρόσφατα στην
ομάδα του ντε ?νταμιτς. Φιλικός και υπεύθυνος ως εκπαιδευτής, ο 35χρονος Iβάν, δίνει το
δικό του στίγμα για την προσφορά της σχολής: «εδώ μαθαίνουμε να μην είμαστε απλοί
επιβάτες αλλά οδηγοί του αυτοκινήτου. H βελτίωση του οδηγού γίνεται σταδιακά. Kοντά στο
όριο η οδήγηση είναι σπορτίφ. Πάνω από το όριο παύει να είναι όμορφη και γίνεται
επικίνδυνη. Eδώ, οι οδηγοί έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν το όριο εκ του ασφαλούς. Aυτά
που μαθαίνουν έχουν ισχύ ακόμη και στη Φόρμουλα 1. Aπλά, εκεί όλα γίνονται πιο γρήγορα»
O καλός συνάδελφος από «Tα Nέα», Kώστας Mπετινάκης, εντάχθηκε στην ομάδα των μαθητών και
αντιμετώπισε την εμπειρία με εφηβικό ενθουσιασμό. Πάντα με το χαμόγελο και με χιούμορ
μοναδικό, ο Kώστας οδήγησε όπως ποτέ στη ζωή του, το διασκέδασε και έφυγε από το Bαράνο
άλλος... οδηγός. Στο τέλος δήλωνε: «Προσπαθούσαμε να δαμάσουμε την... ταραντούλα (εννοεί
την αράχνη!) στη μαύρη πίστα με τα κόκκινα αυτοκίνητα κάτω από το άγρυπνο βλέμμα των
εκπαιδευτών και το αδυσώπητο μάτι της κάμερας που αποτύπωνε κάθε μας στραβοτιμονιά. Για
τρεις μέρες, νιώσαμε την εμπειρία, τη συγκίνηση και την ικανοποίηση των οδηγών που
γνωρίζουν όσο κανένας άλλος τι θα πει να βρίσκεσαι πίσω από το τιμόνι.»
«Oι εκπαιδευτές του Aντρέα ντε ?νταμιτς είχαν την υπομονή να μας διδάξουν πώς να
αντιδρούμε σε όλες τις συνθήκες που μπορεί να συναντήσουμε στο δρόμο. Διδαχτήκαμε πολλά
και καλά χωρίς να υπάρχει νικητής και ηττημένος. Mακάρι να δινόταν η ευκαιρία εδώ στην
Eλλάδα να μάθουν και άλλοι. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην ?λφα Pομέο και το περιοδικό...»
Aντώνης Γαβαλάς, εις εκ των μαθητών της «Tάξης ?98».
A MISSION FROM GOD
ΣΤΑ ΣΙΓΟΥΡΑ!
Tης Τζέην Σαμπανίκου
TPEIΣ ημέρες πίσω από ένα ή περισσότερα τιμόνια Romeo Alfa - Alfa(!), ατέλειωτες ώρες
μπροστά από μπουφέδες που παρέπεμπαν σε αρχαία ρωμαϊκά όργια και τέσσερις μέρες κουπί
ήταν εν γένει το πρόγραμμα της συγκλονιστικής αυτής εβδομάδας στο Varano De Melegari.
Δεκαπέντε νοματαίοι επέστρεψαν από τη γείτονα χώρα φορτωμένοι πλούσιες οδηγικές
εμπειρίες, την απατηλή λάμψη της ματαιοδοξίας τεσσάρων κυπέλλων, πολλά ανέκδοτα και
περίπου τρία κιλά περισσότερα.
Tabula rasa. Τέτοιο πράγμα μας συμβούλεψε να είμαστε ο κατά τα άλλα συμπαθέστατος κ.
Τεμπερίδης όταν θα φτάναμε εκεί. «Ξεχάστε αυτά που ξέρετε και προσπαθήστε να μάθετε αυτά
που ξέρουν εκείνοι» μας προέτρεψε και πίσω από τα πολιτισμένα, συγκαταβατικά χαμόγελα
όλων (στον πηγαιμό, άγνωστοι μεταξύ μας γαρ, κρατούσαμε τα προσχήματα, αργότερα
ξεκατινιαστήκαμε) το μυαλό ταξίδευε σε άλλη ρότα.
«Τώρα που κατάφερα να κλείσω πρώτο τραπέζι πίστα και να φέρω τις στροφές μου με δίλιτρα
μωρά έτσι όπως τραβάω παντιλίκια στην Ποσειδώνος και δακρύζει το πανελλήνιο, αυτός εδώ
μου λέει να κάνω τουμπεκί; Αμάν, αδελφέ μου με ισοπέδωσε!»
Eκ των υστέρων καταλάβαμε, πρώτον ότι και οι Θεσσαλονικείς έχουν δίκιο καμμιά φορά και
δεύτερον, ότι η επίδειξη της ελληνικής οδηγικής τέχνης σε Βόρειους Ιταλούς πρώην και νυν
οδηγούς αγώνων θα ήταν πιο ηλίθια κι από την ερώτηση «τι ταχύτητα είπαμε ότι βάζουμε για
να ξεκινήσουμε;»
DUM SPIRO SPERO (ότι θα μάθω να οδηγώ)
Τα πράγματα ήταν τελικά πολύ καλύτερα απ? ότι τα περιμέναμε. Ο κύριος Ντε ?νταμιτς και η
παρέα του έχουν στήσει ένα σύστημα εκμάθησης τεχνικών αντίδρασης σε απρόοπτες καταστάσεις
τόσο διασκεδαστικό που μοιάζει με παιδότοπο.
Η «Χαρά του Οδηγού» θα΄πρεπε να λένε την πίστα «Riccardo Paletti» και όποιος δοκιμάσει
όλα τα παιχνιδάκια της είναι βέβαιο ότι θα εισπράξει όχι μόνο γνώσεις και ικανοποίηση
αλλά και κάμποσα φάσκελα από τους «ομόσταυλούς» του. Kι αυτό, φυσικά, συμβαίνει όχι γιατί
ως έθνος είμαστε άξεστοι και απολίτιστοι, αλλά γιατί η λογική πίσω από τα μαθήματα
ασφαλούς οδήγησης εμπεριέχει το εκτενές κεφάλαιο «άσε με να κάνω λάθος και να το διορθώσω
μετά», που με την σειρά του προϋποθέτει πολλά και επαναλαμβανόμενα λάθη και πολύ μα πολύ
γέλιο από την κερκίδα.
Σε γενικές γραμμές τα πράγματα που μαθαίναμε ήταν τα εξής:
Οι γενικές γραμμές! Ποιά θέση παίρνεις στον δρόμο για να μπεις σε μια στροφή και,
αντίθετα με τα ειωθότα, να βγεις κιόλας χωρίς να αντικρύσεις ανφάς το τριαξονικό Volvo
της ΦΑΓΕ που πήγαινε κανονικά στην λωρίδα του και δεν ήθελε καθόλου να του ξυνίσεις τα
γιαούρτια. Όπως ξυνίζουν τα μούτρα τους οι οδηγοί από κάτι γρήγορα κόκκινα που βρίσκουν
το Cinquecento σου στην αριστερή λωρίδα και εσένα με βλέμμα μακάριο να απολαμβάνεις το
τελευταίο δίσκο της Loreenna McKennitt.
Tην τεχνική του σλάλομ. Ιδιαίτερα χρήσιμη σε τρεις περιπτώσεις. Για να δείξετε στους
φίλους σας ότι και μεθυσμένοι μπορείτε. Για να αποφύγετε τα καροτσάκια και τους πάγκους
με τις κυλότες όταν πετυχαίνετε την λαϊκή του Αγ. Παντελεήμονα και τέλος για να μάθετε να
ελίσσεστε στις «παρακάμψεις λόγω έργων» στην εθνική. Αυτό το τελευταίο απαντάται
συχνότερα καθώς αποτελεί διαχρονική αξία.
Το φρενάρισμα. Πώς, πότε, πόσο και γιατί. Το να φρενάρεις για να αποφύγεις τα
αγριοκάτσικα της Σαμοθράκης που πετάγονται στον δρόμο ακριβώς επειδή είναι άγρια και δεν
τα έμαθε κανείς τρόπους, θέλει άλλη τεχνική από αυτήν που χρειάζεσαι για να αποφύγεις μια
μεγάλη σφήκα! Επίσης μην ξεχνάς ότι εκτός από διάφορα άγρια θηρία, στους δρόμους
πετάγονται και άγριες γριούλες.
Το γκάζι και το ανάποδο τιμόνι. Αν δεν κάνεις καλά τα προηγούμενα και δεν είσαι και
μακρινός συγγενής -στο πιο λευκό- του Σουχάρτο για να νοικιάσεις μόνιμο οδηγό τότε πρέπει
να αντιμετωπίσεις εσύ την κατάσταση που θέλει το αυτοκίνητό σου να χάνει την μούρη ή τον
κώλο του και να το επαναφέρεις με τις σωστές κινήσεις στα ίσα του. Είναι και το μεταλλικό
χρώμα που κοστίζει...
Τον χειρισμό της «αράχνης». Το εξωτικό αυτό έντομο όταν εφαρμόζεται κατά τι μεταλλαγμένο
στις δύο ή και στις τέσσερις ρόδες του αυτοκινήτου προσομοιώνει την κίνησή του με αυτή
που θα είχε πάνω σε πάγο, ανεξέλεγκτη και με ελάχιστη πρόσφυση δηλαδή.
Μετά το γλέντι, τα αμέτρητα τετ-α-κέ και την ζαλάδα αισθάνεσαι έτοιμος, επιτέλους, να
ανέβεις στο Saint Moritz και όχι με το τελεφερίκ.
Θεωρητικά μαθήματα και επίδειξη συστημάτων παθητικής ασφάλειας. Στα μεν πρώτα μάθαινες
ότι η συμπεριφορά του αυτοκινήτου δεν έχει να κάνει με το αν έρχεται από διαλυμένη
οικογένεια (αν και τα θέματα υιοθεσίας τίτλων από ανάδοχες εταιρίες έχουν μερίδιο
ευθύνης), στη δε δεύτερη περίπτωση ως άλλη Κλώντια Σίφερ βίωνες κανονική προκάτ έκρηξη
αερόσακου με την μόνη διαφορά ότι δεν πληρωνόσουνα για να φας το άζωτο στα μούτρα. Και
φυσικά δεν έμπαινες στην διαδικασία μετά τον εκκωφαντικό κρότο να ρωτήσεις «τι είπε, η
σκηνή στην διαφήμιση είναι μοντάζ;»
Τα αίσχη που κάναμε φυσικά ήταν, σε στιγμές, ανομολόγητα αλλά οι Ιταλοί φάνηκαν στωικοί
και συνεπείς. ?λλωστε όπως μας είπε και ο ένας από τους εκπαιδευτές μας ο Αντρέα Κιέζα,
που έχει ζήσει και αγώνες F1 από την θέση του οδηγού, «έχουμε πελάτες από την Σιγκαπούρη
όπου έχουν όριο ταχύτητας 50 χαω παντού και δεν ξέρουν ότι τα αυτοκίνητα τρέχουν ενίοτε
και γρηγορότερα. Οπότε δύσκολα μας σοκάρει κάτι».
«Ήλθαμε, είδαμε και απήλθαμε». Δανείζομαι την ένδοξη φράση ελαφρώς παραφρασμένη για να
περάσω στο σημαντικό «τελικά γίναμε καλύτεροι οδηγοί;» Η ερώτηση αυτή είναι σαφώς
ρητορική. Σίγουρα, μάθαμε πολλά και ενδιαφέροντα, βιώσαμε με τεχνητά μέσα χωρίς κίνδυνο
την αίσθηση της απώλειας πρόσφυσης και ελέγχου του αυτοκινήτου, δοκιμάσαμε τεχνικές
αντιμετώπισης.
Από κει και πέρα είναι στα χέρια και την συνείδηση του καθενός από εμάς να εξελίξουμε τις
όποιες δυνατότητες μας δίνει η εμπειρία μας αυτή και στην πραγματική ζωή. Πειστήκαμε ότι
οδηγώντας σωστά πηγαίνουμε και γρήγορα και με ασφάλεια, ότι τα σύγχρονα καλοστημένα και
καλοσυντηρημένα αυτοκίνητα είναι επένδυση ζωής, ότι το ABS είναι σχεδόν πανάκεια για έναν
μέσο οδηγό, ότι όσο κι αν ξύπνησε ο Νανίνι μέσα μας η αγωνιστική οδήγηση απέχει
παρασάγγας από αυτό που νομίζουμε και τέλος ότι στους Έλληνες δεν αρέσουν τα «frizzante»
- γιατί το μπρούσκο μου θυμίζει αναβράζον δισκίο; - ιταλικά κρασιά. Όσο για την «τάξη
του ?98» έχω να πω τα καλύτερα για μια ομάδα από δεκαπέντε ανθρώπους-μορφές που έκαναν το
εκπαιδευτικό σεμινάριο αυτό να μοιάζει με σχολική πενταήμερη εκδρομή, με την διαφορά ότι
τώρα είχαμε όλοι δίπλωμα και κινητά τηλέφωνα._T.Σ.
ME TA ΦTEPA TOY IKAPOY
OI Mινωικές Γραμμές ανέλαβαν το βάρος της μεταφοράς της 15μελούς ελληνικής αποστολής στην
Iταλία και ως συνήθως τα κατάφεραν περίφημα. Tόσο το «Δαίδαλος» όσο και το ταχύτατο
«Ίκαρος» εκπροσωπούν άξια μια εταιρεία (λαϊκής βάσης) η οποία τα τελευταία χρόνια έχει
βαλθεία να αποδείξει ότι εκτός από «απλώς» μεγάλη μπορεί να είναι και πρότυπο μιας
εταιρείας που αναπτύσεται με όραμα και πρόγραμμα χωρίς να χάνει ούτε το ναυτικό της
χαρακτήρα ούτε την ζεστασιά στις σχέσεις με τους ανθρώπους που μεταφέρει ή πιο σωστά
φιλοξενεί. Ίσως γνωρίζετε ότι στη Aδριατική τα τελευταία 5 χρόνια μαίνεται ένας
αναίμακτος «πόλεμος», αλλά πάντως πολύ σοβαρός και τεραστίων οικονομικών συμφερόντων. Tα
κεφάλαια που έχουν επενδυθεί είναι πρωτόγνωρα για την ελληνική οικονομία και αφορούν τόσο
την ναυπήγηση νεότευκτων, γρήγορων πλοίων, όσο και την κατασκευή τέρμιναλ (παράδειγμα το
κτίριο των Mινωικών στη Bενετία) που βελτιώνουν δραματικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους
επιβάτες της γραμμής. Oι ελληνικές εταιρείες κατάφεραν εν πρώτοις να κυριαρχήσουν έναντι
των άλλων ανταγωνιστών τους (Iταλών κυρίως) και οι Mινωικές Γραμμές παίζουν ένα
πρωταγωνιστικό ρόλο σ? αυτό. Nα θυμίσουμε ότι αντίθετα απ? ότι συμβαίνει στο Aιγαίο και
την ακτοπλοΐα, στο Iόνιο και την Aδριατική δεν υφίσταται εδώ και χρόνια το περίφημο
καμποτάζ. Όποια εταιρεία αισθάνεται αρκούντως δυνατή μπαίνει στο στίβο. Eίναι δε
χαρακτηριστικό το γεγονός ότι παρ? ότι οι ελληνικές εταιρείες κυριαρχούν έχοντας πετάξει
τους Iταλούς στην ουσία από τη γραμμή, τελευταία έχουν να αντιμετωπίσουν μια ...τούρκικη
εταιρεία η οποία εκμεταλλευόμενη τα εκατοντάδες τούρκικα φορτηγά TIR που πηγαινοέρχονται
Eυρώπη-Aσία, έχει μπει στο παιχνίδι.
Tο παιχνίδι λοιπόν εκεί στα δυτικά θαλάσσια σύνορα της χώρας έχει ενδιαφέρον και οι
Mινωικές Γραμμές έχουν ένα πολύ σοβαρό λόγο να πουν._4T.